Έκκληση για αγώνα του πνευματικού κόσμου της χώρας μας
Η βροντερή απουσία της πνευματικής ελίτ από τους εθνικούς αγώνες
Όλοι όσοι μπορούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη, οφείλουν να παραμερίσουν τις όποιες αντιθέσεις τους και να συσστρατευθούν σε ένα κοινό σκοπό.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός, ότι πλην μεμονωμένων εξαιρέσεων, ο αποκαλούμενος -ακόμη και ο αυτοαποκαλούμενος- πνευματικός κόσμος της χώρας, απουσιάζει από τις σημαντικές εξελίξεις που συμβαίνουν στην πατρίδα μας.
Και όταν κάποιος εμφανιστεί να αρθρώσει λόγο, αφενός θα είναι αδύναμος λόγω περιορισμένης απήχησης, αφετέρου θα αντιστρατεύεται τον λόγο κάποιου άλλου, που βλέπει τα πράγματα υπό άλλο πρίσμα. Η προσπάθεια όμως ενίσχυσης της πολιτείας, πρέπει να καταβάλλεται συνολικώς, υπό την έννοια ότι όλοι όσοι μπορούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη, οφείλουν να παραμερίσουν τις όποιες αντιθέσεις τους και να συσστρατευθούν σε ένα κοινό σκοπό: Να βγάλουν τον λαό από το αδιέξοδο.
Το έπραξαν οι πνευματικοί άνθρωποι το 1921. Στην εφημερίδα «Πολιτεία» των Αθηνών δημοσιεύθηκε στις 23.11.1921 η εξής καταγγελία Ελλήνων συγγραφέων και καλλιτεχνών προς τους διανοούμενους της Ευρώπης και της Αμερικής, για τις γενοκτονικές πράξεις κατά του ποντιακού ελληνισμού.
Έγραψαν:
«Μετά βαθυτάτης συγκινήσεως οι συγγραφείς και καλλιτέχναι της Ελλάδος απευθύνονται προς τους διανοουμένους του πεπολιτισμένου κόσμου όπως γνωστοποιήσουν εις αυτούς την τραγωδίαν χιλιάδων οικογενειών του Ελληνικού Πόντου. Ξηρά, εξηκριβωμένα και αναμφισβήτητα τα γεγονότα είναι τα εξής:
» Οι Τούρκοι εφόνευσαν όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους της πόλεως Μερζιφούντος, αφού την ελεηλάτησαν και την επυρπόλησαν. Τους προσπαθήσαντας να διασωθούν ετυφέκισαν και εθανάτωσαν καταλαβόντες τας διόδους.
Μετετόπισαν όλον τον άρρενα πληθυσμόν των πόλεων Τριπόλεως, Κερασούντος, Ορδούς, Οινόης, Αμισού και Πάφρας και καθ’ οδόν κατέσφαξαν τους πλείστους εξ αυτών.
» Έκλεισαν εντός του ναού του χωρίου Έλεζλη εν Σουλιού-Τερέ 535 Έλληνας και τους κατέσφαξαν διασωθέντων μόνον τεσσάρων. Πρώτους έσφαξαν 7 ιερείς δια πελέκεως προ της θύρας του ναού. Απηγχόνισαν εν Αμασεία 168 προκρίτους Αμισού και Πάφρας. Εβίασαν όλας ανεξαιρέτως τας γυναίκας, τας παρθένους και τα παιδία των άνω πόλεων, τας ωραιοτέρας δε παρθένους και νέους έκλεισαν εις τα χαρέμια. Πλείστα βρέφη εφόνευσαν, σφενδονίζοντες αυτά κατά των τοίχων.
» Οι υπογεγραμμένοι θέτουσι τα ανωτέρω υπ’ όψιν των διανοουμένων της Ευρώπης και της Αμερικής θεωρούντες ότι όχι μόνον τα γεγονότα ταύτα αλλά και η ανοχή αυτών αποτελεί πένθος της ανθρωπότητος.
Προσέξτε ποιοι υπογράφουν: Άννινος Χ., Αυγέρης Μ., Βλαχογιάννης Ι., Βώκος Γερ., Γρυπάρης Ι., Δούζας Α., Δροσίνης Γ., Ζάχος Α., Θεοδωροπούλου Αύρα, Θεοτόκης Κ., Ιακωβίδης Γ., Καζαντζάκης Ν., Καζαντζάκη Γαλ., Καμπάνης Αρ., Καμπούρογλου Δ., Καρολίδης Π., Κόκκινος Δ., Κορομηλάς Γ., Μαλακάσης Μ., Μαλέας Κ., Μένανδρος Σ., Νικολούδης Θ., Νιρβάνας Π., Ξενόπουλος Γρ., Παλαμάς Κ., Παπαντωνίου Ζ., Παράσχος Κ., Πασαγιάννης Κ., Πολίτης Φ., Πωπ Γ., Σικελιανός Άγγ., Σκίπης Σ., Στρατήγης Γ., Ταγκόπουλος Δ., Τσοκόπουλος Γ., Φυλλύρας Ρ., Χατζιδάκις Γ., Χατζόπουλος Δ., Χορν Π., Σβορώνος Ι.
Το ίδιο έπραξαν άλλοι πνευματικοί άνθρωποι το 1940, οι οποίοι και αυτοί παρά τις ιδεολογικές διαφορές τους υπέγραψαν κοινή διακήρυξη:
«Οι Έλληνες δώσαμε στην ιταμή αυτή αξίωσι της φασιστικής βίας, την απάντησι που επέβαλαν τριών χιλιάδων ετών παραδόσεις, χαραγμένες βαθειά στην ψυχή μας, αλλά και γραμμένες στην τελευταία γωνιά της ιερής γης με το αίμα των μεγαλυτέρων ηρώων της ανθρωπίνης ιστορίας. Και αυτή τη στιγμή κοντά στο ρεύμα του Θυάμιδος και στις χιονισμένες πλαγιές της Πίνδου και των Μακεδονικών βουνών πολεμούμε, τις περισσότερες φορές με λόγχη, αποφασισμένοι να νικήσουμε ή να αποθάνουμε μέχρι ενός».
Υπογράφουν: Κωστής Παλαμάς, Σπύρος Μελάς, Άγγελος Σικελιανός, Γεώργιος Δροσίνης, Σωτήρης Σκίπης, Δημήτριος Μητρόπουλος, Κ. Δημητριάδης, Νικόλαος Βέης, Κ. Παρθένης, Ιωάννης Γρυπάρης, Γιάννης Βλαχογιάννης, Στρατής Μυριβήλης, Κώστας Ουράνης, Μιλτιάδης Μαλακάσης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς, Αρίστος Καμπάνης. Όλη η αριστοκρατία του ελληνικού πνεύματος, δηλαδή.
Ανάλογο κείμενο των Ελλήνων πνευματικών ανθρώπων δεν υπάρχει μετά τον πόλεμο, παρά τα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν εις βάρος του ελληνισμού. Ίσως αυτό το γεγονός έδωσε ώθηση στην “Ομάδα 21 Μακεδονίας-Θράκης”, να απευθύνει έκκληση:
«Προς την πνευματική και επιστημονική κοινότητα της χώρας (ακαδημαϊκούς, καθηγητές πανεπιστημίων, συγγραφείς και ποιητές, δημοσιογράφους, διανοούμενους) όπως αιρόμενοι εις το ύψος των υποχρεώσεων προς την πατρίδα και το έθνος αναλάβουν εκστρατεία ενημερώσεως του ελληνικού λαού και της διεθνούς κοινής γνώμης, αλλά και των διεθνών κέντρων αποφάσεων και δεξαμενών σκέψεως, για τη σθεναρή υποστήριξη της ελληνικότητας της Μακεδονίας και για τους κινδύνους από την τυχόν παραχώρηση του όρου «Μακεδονία» στο όνομα της ΠΓΔΜ.
» Παρακαλούμε λοιπόν, εν όψει και των προσφάτων εξελίξεων και της κινητικότητας στο θέμα του λεγόμενου σκοπιανού προβλήματος, χρησιμοποιώντας το επιστημονικό σας κύρος και τον πατριωτισμό σας, όπως αποδυθείτε σε μια προσπάθεια ενημερώσεως του ελληνικού λαού και της διεθνούς κοινής γνώμης αλλά και των διεθνών κέντρων αποφάσεων, ώστε και η ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή να εξασφαλισθούν, αλλά και τα απαράγραπτα δίκαια της Ελλάδας, ιστορικά, πολιτισμικά, οικονομικά, να υπηρετηθούν.
Υ.Γ. Το πλήρες κείμενο της έκκλησης, σε άλλο σημείωμα.
Μακεδών
