Τι ζητά η κοινωνία; Τι θέλουν οι πολίτες;
Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς,
Κανείς δεν πρέπει να θεωρεί την κοινωνία δεδομένη. Αυτό το μήνυμα βγήκε, για μία ακόμη φορά, χθες από την κάλπη. Βρισκόμαστε σε μια εποχή που οι πολίτες είναι θυμωμένοι, δεν τους αρέσει να είναι «αγκιστρωμένα ψάρια» και γίνονται όλο και πιο απαιτητικοί, δύσκολοι «πελάτες». Τους ενοχλεί όσο τίποτε άλλο η αλαζονεία. Αλλά και κάτι ακόμη. Μπορεί η επικοινωνία να είναι το παν, όμως η υπερεπικοινωνία γίνεται συχνά μπούμερανγκ, με αποτέλεσμα να εκλέγονται οι πιο… αντιεπικοινωνιακοί υποψήφιοι.
Η πολιτική έχει αρχίσει να αποκτά ενδιαφέρον πάντως. Εδώ και δέκα χρόνια περίπου, η ρουτίνα τελείωσε. Δεν έχουμε μονίμως μονομαχία Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ, ούτε είναι δεδομένο πως ένας πολιτικός ηγέτης μπορεί να διαρκέσει για πολύ. Αντιθέτως. Πληθαίνουν οι πολιτικοί «μιας χρήσης». Και εμφανίζονται τακτικά «μετεωρίτες», άνθρωποι από το πουθενά, που εκπλήσσουν και κερδίζουν χωρίς να το περιμένει κανείς. Το αν θα έχουν διάρκεια και αντίκτυπο θα φανεί στη διαδρομή τους.
Διανύουμε όμως και μια περίοδο που οι κομματικοί εγωισμοί όχι απλώς δεν πουλάνε. Δεν αντέχονται ή και τιμωρούνται. Το αν η Ελλάδα βάφτηκε όλη μπλε ή κόκκινη ή πράσινη –για παράδειγμα– δεν αφορά την κοινωνία. Αφορά κομματικά στελέχη και ένα κλειστό σύστημα. Οι εκπρόσωποί του δεν το καταλαβαίνουν γιατί έχουν προκύψει μέσα από κομματικούς σωλήνες. Μερικοί είναι εθισμένοι στις τηλε-κοκορομαχίες και στα αμφιθέατρα και δεν αντιλαμβάνονται πως οι φωνές τους ξενερώνουν το κομμάτι της κοινωνίας που ψηφίζει κάθε φορά χωρίς να… θυμάται τι ψήφισε την προηγούμενη και χωρίς να νοιάζεται για το τι ψήφιζε ο παππούς του. Αλλάζει η κοινωνία, μαζί και η πολιτική.
Ο πρωθυπουργός έδωσε ένα σήμα χθες το βράδυ. Πως πήρε ένα μήνυμα από τη δεύτερη κάλπη. Ισως το βασικότερο να είναι το λάθος που έκαναν πολλά κυβερνητικά στελέχη να πανηγυρίσουν υπερβολικά για την πολιτική του ηγεμονία. Οι πρώτοι μήνες της δεύτερης κυβέρνησης Μητσοτάκη είχαν αφήσει πληγές που δεν σήκωναν τέτοιους πανηγυρισμούς. Και σίγουρα κανένας πολίτης δεν έχει διάθεση να δώσει «λευκή επιταγή» σε κάποιον για πάντα. Ο πρωθυπουργός έχει, όμως, όλα τα περιθώρια, χρονικά και πολιτικά, για να μεταφράσει το χθεσινό μήνυμα σε απτές κινήσεις.
Η χθεσινή βραδιά έδειξε, τέλος, πως για την αντιπολίτευση η «συνταγή ντόπερμαν» δεν πουλάει. Πούλησε κάποτε, αλλά τώρα ο κόσμος θέλει ήπιους, μετριοπαθείς ανθρώπους στην πολιτική. Οσο για τη χθεσινή βραδιά, είχε μια ξεχωριστή στιγμή, τον τρόπο με τον οποίο δέχθηκε την ήττα του ο απερχόμενος δήμαρχος Αθηναίων. Ούτε αυτό ήταν μια πράξη ρουτίνας.
