Του Κωνσταντίνου Βλαχοδήμου
Τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες για τη χώρα μας και το χρέος της προχθές, Παρασκευή 11 Μαρτίου, ήταν καλά, αλλά δεν θα πρέπει να προξενούν ούτε έκπληξη ούτε, πολύ περισσότερο, εφησυχασμό. Προκαλούν δε μειδίαμα οι ανακοινώσεις περί σκληρών διαπραγματεύσεων και η πιθανότητα προβολής βέτο. Τι περιθώριο ελιγμών μας έχει απομείνει άραγε;
Έκπληξη δεν πρέπει να προξενούν, διότι έχουμε την τύχη, ύστερα από τον οραματισμό των πολιτικών της προηγούμενης γενιάς μας , να είμαστε πριν την ώρα μας- και με το ζόρι- μέλη μιας οικογένειας εθνών με συστήματα τα οποία μετά από πολλούς αγώνες και θυσίες λειτουργούν με τις πιο ανεπτυγμένες δομές κοινωνικής αλληλεγγύης. Και τα έθνη αυτά με τις εμπειρίες δυο μεγάλων και τραγικών πολέμων, που φροντίζουν οι νεότερες γενιές τους να μην ξεχνούν, προχωρούν αργά αλλά σταθερά στην δημιουργία της Ευρώπης του μέλλοντος.
Πάνω σε ένα τέτοιο υπόβαθρο οι αποφάσεις χθες αλλά και αυτές που θα ληφθούν στις 25 αυτού του μηνός θα προσφέρουν ένα πλαίσιο στήριξης. Ταυτόχρονα όμως, δεδομένης της παγκόσμιας οικονομικής συγκυρίας που θέτει σε κίνδυνο το όλο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, ευτυχώς για την κοινωνία μας, θα μας επιβάλλουν μαζί με αυτό το πλαίσιο στήριξης μια στενή επιτήρηση των δομών του κράτους που θα τις αναγκάσουν να ανανεωθούν πλήρως.
Είναι ακριβώς λόγω αυτών των συνθηκών στήριξης και επιτήρησης που το μέλλον γίνεται λίγο καλύτερο αλλά που με κανένα τρόπο δεν θα πρέπει να προκαλεί εφησυχασμό στον Έλληνα πολίτη. Γι΄αυτόν οι συνέπειες προσωπικής ευθύνης γίνονται πιο σαφείς.
Είναι τόσο εύκολο μέσα στον απέραντο κυκεώνα του λαϊκισμού να αισθάνεται κάνεις ανήμπορος να δράσει πολιτικά μια και υποψιάζεται ότι δεν μπορεί να εμπιστεύεται κανέναν. Μετά από ενάμιση χρόνο είναι προφανές ότι το κατεστημένο που έφερε την χώρα στις παρούσες συνθήκες παραμένει άθικτο και η νοοτροπία του αμετάβλητη. Η σοβαρότερη πρόκληση για την ελληνική κοινωνία γίνεται μέρα με την μέρα πιο ξεκάθαρη. Πρέπει να προβάλει επειγόντως- μέσα από τα σπλάχνα της- νέους ηγέτες και νέο πολιτικό κατεστημένο το οποίο και να εμπιστεύεται, ώστε να αντικαταστήσει το υπάρχον. Πρέπει να περάσει ‘’ από ψιλό κόσκινο‘’ μια νέα γενιά πολιτικών και τεχνοκρατών οι οποίοι θα διαχειριστούν την πορεία της χώρας μέσα στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο της στήριξης αξιόπιστα και αποτελεσματικά.
Υπάρχει όμως, ίσως πριν από όλα, ένα απλό βήμα που μάλλον πρέπει να γίνει, ώστε να περιοριστεί η ομίχλη του λαϊκισμού και να βελτιωθεί η πολιτική ορατότητα της κοινωνίας. Οι λίγοι αξιόπιστοι πολιτικοί όλων των παρατάξεων με τα απαξιωμένα στελέχη του πνευματικού κόσμου και της δημοσιογραφίας πρέπει να διαγγείλουν την πραγματική εικόνα της χώρας μέσω ενός απλού μηνύματος, καταληπτού από την κοινωνία. Με βάση αυτά τα στοιχεία να ζητηθεί από τους πολίτες μετά από κάποιον χρόνο περίσκεψης και συλλογής άλλων στοιχείων να εκφρασθούν για τις δύο εναλλακτικές επιλογές. Να παραμείνει η χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή να αποχωρήσει. Με αυτόν τον τρόπο πολλά από τα εργαλεία του λαϊκισμού αχρηστεύονται και ο επιλεγμένος δρόμος γίνεται μονόδρομος χωρίς αμφιβολίες. Ψυχολογικά φορτισμένοι όροι, όπως το άμοιρο μνημόνιο, περνούν στις καλένδες. Θα επιβεβαιωθεί αν είμαστε τώρα μέλος με το ζόρι ή οικειοθελώς με την πείρα μιας τριακονταετίας.
Αν η χώρα αποφασίσει την Ευρωπαϊκή πορεία, σημαίνει στήριξη των προσπαθειών της, αλλά με όρους που σε μια γενιά, περνώντας μια μακρά περίοδο λιτότητας, πραγματικά θα φέρει σύγκλιση των δομών της Ελληνικής κοινωνίας με την μέση Ευρωπαϊκή που στον πυρήνα της έχει την κοινωνική αλληλεγγύη. Επίπονες και μακροχρόνιες προσπάθειες περισυλλογής καταχρασμένων πόρων και απονομής δικαιοσύνης θα δοκιμάσουν τον κάθε πολίτη. Η νέοι που είναι εντός και όσοι θα εισέρθουν στην κοινωνία θα απαιτούν ριζικές αλλαγές στον τρόπο του σκέπτεσθαι και του επιχειρείν του ατόμου και η σύγκρουση των γενεών είναι πιθανή αλλά διαχειρίσιμη. Ένας μονόδρομος που χρειάζεται πολύ κουράγιο αλλά που θα τον πάρει η κοινωνία με περίσκεψη και θα αρνηθεί να κατατρύχεται από άλλες εναλλακτικές που θα της αποσπούν την προσοχή. Η μάχη για την επιτυχία και ο σχετικός πολιτικός διάλογος θα έχουν έναν και μοναδικό στόχο.
Αν η χώρα αποφασίσει να αποχωρήσει και να ακολουθήσει εναλλακτική πορεία, που θα πρέπει να περιγράφεται αντικειμενικά στο διάγγελμα με τις δυσκολίες της και τα θετικά της σημεία, πράγμα που ο γράφων δεν έχει δει μέχρι τώρα, τότε η απόφαση του λάου πρέπει να γίνει σεβαστή, μια και αυτός θα ζήσει με τις θετικές και αρνητικές συνέπειες της.
Αυτό που έχει την μεγαλύτερη σημασία και είναι εστία μεγάλης ανησυχίας είναι η δυνατότητα, παρά το κλίμα αβεβαιότητας και απελπισίας, αφύπνισης και πολιτικοποίησης του ατόμου, για να συμμετάσχει σε τέτοιες διαδικασίες που θα καθορίσουν τον μέλλον του και αυτό των παιδιών του. Και αυτή είναι η σοβαρότατη πρόκληση για τις πραγματικές ηγετικές δυνάμεις του Έθνους που μνημονεύτηκαν παραπάνω. Και αυτό δεν θα αλλάξει μετά τις 25 Μαρτίου, θα παραμένει σαν ουσία του προβλήματος.
