Γράφει ο Μιχαήλ Βασ. Γαλενιανός, Δρ Θεολογίας, Δρ Φιλοσοφίας.-
Τό δεύτερο κύμα τῆς πανδημίας φαίνεται πώς ἔχει ἀνοίξει ἕνα νέο κύκλο ἀντιπαραθέσεων γιά τό μυστήριο τῆς θείας Κοινωνίας.
Ἔτσι (ἐπαν)ῆλθε στό προσκήνιο ἡ θεωρία τῆς «εὐχαριστιακῆς ἐνσάρκωσης», ἡ ὁποία προβάλλεται ὡς μία πιό ἰσορροπημένη προσέγγιση τοῦ μυστηρίου ἔναντι τῆς ἀμφιταλάντευσης ἀνάμεσα σέ ἕναν «Εὐχαριστιακό Μονοφυσιτισμό» (κατά τόν ὁποῖο τά ὑλικά στοιχεῖα τῆς Εὐχαριστίας ἀφανίζονται τελείως) καί ἕναν «Εὐχαριστιακό Νεστοριανισμό» (κατά τόν ὁποῖο κάθε στοιχεῖο κρατᾶ τίς φυσικές του ἰδιότητες παντελῶς ἀνεπηρέαστες)[1].
Κατά τή θεωρία αὐτή, δέν μεταβάλλεται ἡ οὐσία τῶν Τιμίων Δώρων (παραμένουν ψωμί καί κρασί) ἀλλά μόνο ὁ τρόπος τῆς ὕπαρξής τους (γι’ αὐτό καλεῖται καί «τροποϋπαρξιακή» μεταβολή).
Ἀλλά, ἐνῶ ἡ συγκεκριμένη ἑρμηνεία προβάλλεται ὡς ἡ χρυσή τομή ἀνάμεσα σέ μία μονοφυσιτίζουσα καί μία νεστοριανίζουσα θεώρηση τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Κοινωνίας, στήν πραγματικότητα εἶναι πιό ἀκραία ἀπό τόν κακόδοξο δυοφυσιτισμό τοῦ Νεστορίου (στόν ἀντίποδά του βρίσκεται ὁ ὀρθόδοξος δυοφυσιτισμός τῆς Ἐκκλησίας), γιατί εἰσάγει τετραφυσιτισμό στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
Ἄν στή θεία Κοινωνία γίνεται ἐνσάρκωση («ἐμψώμωση» καί «ἐνοίνωση», ὅπως ἐπεσήμανε ἕνας συνάδελφος) κατά τό πρότυπο τοῦ χριστολογικοῦ δόγματος, δηλαδή ἄν ἡ φύση τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου προσλαμβάνεται ἀπό τόν Χριστό, ὅπως προσελήφθη ἡ ἀνθρώπινη φύση ἀπό τόν Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ κατά τήν ὑποστατική της ἕνωση μέ τή θεία φύση, τότε ὁ Χριστός δέν ἔχει δύο ἀλλά τέσσερεις φύσεις, τή θεία, τήν ἀνθρώπινη, τή φύση τοῦ ἄρτου καί τή φύση τοῦ (κεκραμένου) οἴνου.
Ἀπό μόνο του αὐτό νομίζουμε ὅτι ἀρκεῖ, γιά νά προβληματίσει τούς ὑποστηρικτές τῆς «εὐχαριστιακῆς ἐνσάρκωσης», ὥστε νά ἀναθεωρήσουν κάποια στιγμή τίς ἀπόψεις τους.
Πέραν τούτου ὅμως, τό ἄτοπο τῆς σύγκρισης μεταξύ τοῦ χριστολογικοῦ δόγματος καί τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας φαίνεται καί ἀπό τά ἀκόλουθα: Ὁ Υἱός προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, γιά νά τή σώσει καί νά τή θεώσει κατά χάρη. «Αὐτός γάρ ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν», ἀναφέρει χαρακτηριστικά ὁ Μέγας Ἀθανάσιος (PG 25,192Β). Ἡ πρόσληψη τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου τί νόημα ἔχει, τή σωτηρία καί τήν κατά χάρη θέωση τῆς φύσης τους;
Τό ρωτᾶμε αὐτό γιατί ἡ θεωρία τῆς «εὐχαριστιακῆς ἐνσάρκωσης» βασίζεται στήν ἰδέα ὅτι ἡ μεταβολή τῆς οὐσίας τῶν Τιμίων Δώρων σημαίνει «μετάνοια τοῦ Θεοῦ γιά τό εἶδος τῶν ὄντων πού ἔπλασε», βασίζεται δηλαδή σέ μία ἄνευ προηγουμένου ἱεροποίηση τῆς ὕλης καί ὑπερεκτίμηση τῆς ἀξίας της.
Ἡ θεωρία αὐτή λοιπόν, ἐκτός τοῦ ὅτι δέν ἔχει κανένα ἔρεισμα στήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι δογματικά ἐπικίνδυνη. Ἀντίθετα, μέ τήν παραδοσιακή διδασκαλία περί μεταβολῆς τῶν Τιμίων Δώρων σέ σῶμα καί αἷμα Χριστοῦ (ἀνεξάρτητα ἀπό τό ὅτι ὁ τρόπος, μέ τόν ὁποῖο γίνεται αὐτό, εἶναι ἄγνωστος καί ἀνεξερεύνητος) ἀποφεύγεται ὁ κίνδυνος τῆς παραχάραξης τῆς ὀρθόδοξης πίστης γιά τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας ἀλλά καί γενικότερα.
Ἄλλωστε, ἐφόσον ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς διαβεβαίωσε ὅτι «ἡ γάρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καί τό αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις» (Ἰω. 6,55), γιατί ἐμεῖς νά ἀμφιβάλλουμε καί νά καταφεύγουμε σέ ἐπισφαλεῖς θεωρίες;
[1]https://www.ekirikas.com/omogeneia_ameriki_genika_nea/arthro/o_kathigitis_theologias_filosofias_psyxologias_paidagogikis_p_n_loudobikos_ston_e_k-1155714/
