Η Επιτροπή ανακοίνωσε έκτακτα μέτρα για τη διάσωση του αποθέματος γάδου της ανατολικής Βαλτικής από επικείμενη κατάρρευση. Με τα έκτακτα μέτρα θα απαγορευτεί άμεσα η εμπορική αλιεία γάδου στο μεγαλύτερο μέρος της Βαλτικής θάλασσας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019.
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, κ. Καρμένου Βέλα, δήλωσε τα εξής: «Η κατάρρευση αυτού του αποθέματος γάδου θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις για τον βιοπορισμό πολλών αλιέων και παράκτιων κοινοτήτων σε όλη τη Βαλτική θάλασσα. Πρέπει να δράσουμε επειγόντως για την ανασύσταση του αποθέματος, προς όφελος τόσο των ψαριών όσο και των αλιέων. Η δράση αυτή περιλαμβάνει την άμεση αντίδραση για την αποτροπή μιας επικείμενης απειλής μέσω των έκτακτων μέτρων που λαμβάνει η Επιτροπή, αλλά και, μακροπρόθεσμα, την κατάλληλη διαχείριση του αποθέματος και του ενδιαιτήματος στο οποίο ζει.»
Η απαγόρευση θα τεθεί άμεσα σε ισχύ και θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Θα καλύπτει όλα τα αλιευτικά σκάφη και θα ισχύει σε όλες τις περιοχές της Βαλτικής θάλασσας στις οποίες εντοπίζεται το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματος (δηλ. στις υποδιαιρέσεις 24-26), με την εξαίρεση ορισμένων ειδικά στοχευμένων παρεκκλίσεων. Η απαγόρευση αποτελεί συνέχεια των μέτρων που έχουν ήδη λάβει ορισμένα κράτη μέλη. Δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά δεν εξασφαλίζουν ομοιόμορφη προσέγγιση σε όλες τις περιοχές όπου απαντά το απόθεμα γάδου της Ανατολικής Βαλτικής, και επειδή δεν προτίθενται όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν εθνικά μέτρα, η Επιτροπή αποφάσισε ότι απαιτείται περαιτέρω έκτακτη δράση.
Αν και η εν λόγω απαγόρευση αλιείας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό άμεσο βήμα για την προστασία του ευάλωτου αυτού αποθέματος, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα επανεξετάσουν την ανάγκη για πιο μακροπρόθεσμη δράση αργότερα εντός του έτους, όταν οι υπουργοί συνεδριάσουν για να αποφασίσουν τις αλιευτικές δυνατότητες του επόμενου έτους. Οι επιστήμονες επίσης προειδοποιούν ότι το απόθεμα απειλείται από διάφορους παράγοντες πέραν της αλιείας, οι οποίοι χρήζουν χωριστής αντιμετώπισης, όπως η έλλειψη αλατότητας, η υπερβολικά υψηλή θερμοκρασία νερού, η έλλειψη οξυγόνου και η προσβολή από παράσιτα.
Ιστορικό
Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες ενέτειναν την ανησυχία σχετικά με τον γάδο της Ανατολικής Βαλτικής. Παρατηρείται ραγδαία μείωση του αποθέματος η οποία, εφόσον δεν ληφθούν μέτρα, ενδέχεται να οδηγήσει στην κατάρρευσή του. Ως εκ τούτου, διεθνείς επιστημονικοί φορείς έχουν απευθύνει έκκληση για πλήρη απαγόρευση της αλιείας προκειμένου να αντιστραφεί η κατάσταση. Η Επιτροπή ανέλυσε τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία και συζήτησε τα μέτρα με τα κράτη μέλη στη συνεδρίαση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων.
Βάσει επιστημονικών γνωμοδοτήσεων, τα συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα γάδου της ανατολικής Βαλτικής μειώνονται ήδη κάθε χρόνο από το 2014· έτσι από 65 934 τόνους έφτασαν τους 24 112 τόνους το 2019. Ακόμη και έτσι, τα τελευταία χρόνια αλιείς αξιοποίησαν μόνο το 40-60 % των συνολικών επιτρεπόμενων αλιευμάτων, πιθανώς λόγω της έλλειψης ψαριών εμπορεύσιμου μεγέθους. Πράγματι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο όγκος του γάδου εμπορεύσιμου μεγέθους (> = 35 cm) επί του παρόντος βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1950. Φέτος, οι αλιείς έχουν μέχρι στιγμής χρησιμοποιήσει περίπου το 21 % της διαθέσιμης ποσόστωσής τους.
Ο γάδος της Ανατολικής Βαλτικής στο παρελθόν ήταν ένα από τα πιο πολύτιμα ψάρια, η αλιεία του οποίου ήταν ζωτικής σημασίας για πολλούς αλιείς. Πάνω από 7 000 αλιευτικά σκάφη και από τα οκτώ κράτη μέλη της ΕΕ αλιεύουν τον γάδο της Ανατολικής Βαλτικής, ενώ για 182 σκάφη από τη Λιθουανία και την Πολωνία το απόθεμα αυτό αντιπροσωπεύει πάνω από το 50 % των αλιευμάτων τους.
Στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής, η Επιτροπή μπορεί, κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος κράτους μέλους ή με δική της πρωτοβουλία, να λάβει έκτακτα μέτρα για την εξάλειψη σοβαρής απειλής για τη διατήρηση των βιολογικών πόρων της θάλασσας. Τα μέτρα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν για μέγιστο χρονικό διάστημα έξι μηνών. Στο παρελθόν η Επιτροπή έχει λάβει παρόμοια έκτακτα μέτρα για την προστασία ευάλωτων αποθεμάτων, όπως ο γαύρος στον Βισκαϊκό Κόλπο και το λαβράκι του Βορρά.
Για περισσότερες πληροφορίες
Ερωτήσεις και απαντήσεις στα ελληνικά σχετικά με τον γάδο της Ανατολικής Βαλτικής
