Βοήθησε η επίσκεψη του Σουλτάνου στην καλυτέρευση των σχέσεων των δύο χωρών;
Γράφει ο Χριστόδουλος Κ. Γιαλλουρίδης
Με την επίσκεψη του νεοπαγή σουλτάνου της Άγκυρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα ύστερα από μία μακρά απομόνωση του από τον δυτικό κόσμο χωρίς να έχει προετοιμαστεί, ώστε να έχει και συγκεκριμένα αποτελέσματα, αυτό που εσυνέβη ήταν να κερδίσει ο Ερντογάν, τόσο στο εσωτερικό της χώρας του, όσο και διεθνώς, μια νομιμοποίηση εξ Αθηνών χωρίς να αποδώσει στην Αθήνα τα δέοντα, δηλαδή την παύση των παραβιάσεων και διεκδικήσεων στο Αιγαίο και στα νησιά και τη συμφωνία για την αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής από την Κύπρο. Διότι περί αυτού πρόκειται. Οι διεθνείς σχέσεις είναι σχέσεις συμφερόντων.
Η Αθήνα έδωσε νομιμοποίηση και σαφή στήριξη στο καθεστώς απροκάλυπτης δικτατορίας που επέβαλε στη χώρα του ο Ερντογάν μέσα από την χειρονομία απλά και μόνο της επίσκεψης, χωρίς να αποκομίσουμε τα ανταλλάγματα που όφειλε να δώσει σε θέματα που αφορούν στις διμερείς σχέσεις, όπως ήδη αναφέρθηκε, και στο Κυπριακό. Το σημαντικότερο για την Ελλάδα, όπως και για κάθε χώρα που έχει προβλήματα με τις γειτονικές τις χώρες, είναι να υπερασπίζεται τα ζωτικά της συμφέροντα θέτοντας τα προβλήματα που υφίστανται επί τάπητος και διεκδικώντας την διευθέτηση τους προς ίδιον όφελος. Εν προκειμένω, θα έπρεπε να τεθεί το Κυπριακό, όχι μόνο σε επίπεδο διακηρύξεων και λόγων, αλλά και υποχρέωσης της Τουρκίας εν τοις πράγμασι να προχωρήσει σε συγκεκριμένες κινήσεις, που θα οδηγούσαν στην δίκαιη και σύμφωνα με τις αρχές του ΟΗΕ επίλυση του εθνικού μας προβλήματος. Δεν εσυνέβη κάτι τέτοιο, ούτε και στο Αιγαίο υπήρξαν σαφείς δεσμεύσεις του Τούρκου ηγέτη. Αντίθετα, μάλιστα, μεσούσης της επίσκεψής του, η τουρκική αεροπορία παραβίασε κατ’ επανάληψη τον ελληνικό εναέριο χώρο.
Η επίσκεψη του νεοσουλτάνου στη Θράκη επιβεβαίωσε τις αρχικές μας ανησυχίες ότι, όχι μόνο θα δεν θα κατεύναζε τη μουσουλμανική μειονότητα, αλλά θα ενίσχυε, όπως και έγινε, την καλλιέργεια τουρκικής συνείδησης και εθνικιστικών προσανατολισμών της ελληνικής μουσουλμανικής μειονότητας. Έχουμε λοιπόν ενώπιόν μας αυτή την εξέλιξη, η οποία οφείλει να διδάξει πως οι επισκέψεις ηγετών πρέπει να διοργανώνονται και να λαμβάνουν χώρα κατά τρόπο που να προβλέπει, και εν προκειμένω η πρόβλεψη αποτελεί την ουσία της πολιτικής, τις επιπτώσεις συγκεκριμένων πράξεων, ενεργειών ή και όπως συνέβη τώρα, προκλήσεων ηγετών για τη χώρα και τα συμφέροντά της. Διότι αν οι κινήσεις αυτές γίνονται απερίσκεπτα και εν μέσω ενός στιγμιαίου ενθουσιασμού μπορεί να οδηγήσουν σε εξελίξεις απρόβλεπτες, που όχι μόνο δεν θα βελτιώσουν τις σχέσεις των χωρών μεταξύ τους, αλλά μπορεί και να τις χειροτερέψουν.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, τα σοβαρά κράτη του κόσμου, όταν προσκαλούν κάποιον ηγέτη στη χώρα τους, του κάνουν το λεγόμενο ψυχογράφημα, που σημαίνει να γνωρίζουν επακριβώς ποιος είναι, όχι μόνο ως προς τις ηγετικές του ικανότητες, αλλά και ως προς τον χαρακτήρα, την προσωπικότητα και εν γένει τη στάση του απέναντι στη ζωή, στον κόσμο και στην ανθρωπότητα. Όπως ήδη λέχθηκε, αν τα πράγματα δεν ακολουθήσουν την πρόβλεψη καλών εξελίξεων κατά την επίσκεψη και υπάρξουν αρνητικές συνθήκες, η επίσκεψη δεν θα συμβάλλει στην βελτίωση των σχέσεων, αλλά μάλλον στην επιδείνωσή τους. Η δική μας εκτίμηση είναι ότι η επίσκεψη Ερντογάν σαφώς δεν βελτίωσε τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Θέλουμε να ελπίζουμε πως δεν τις χειροτέρεψε.
Επομένως ας αποτελέσει επιτέλους αυτή η επίσκεψη μάθημα για την ελληνική διπλωματία να οργανώνει με μεγάλη προσοχή τις διεθνείς της σχέσεις, να υπολογίζει το συμφέρον για την χώρα και να μεθοδεύει την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των κρατών λαμβάνοντας υπόψη, όχι μόνο τις θεματικές που ενδιαφέρουν, αλλά και την προσωπικότητα των ηγετών με τους οποίους επιθυμούμε να έχουμε σχέσεις, διαπραγμάτευση, επικοινωνία και συνεργασία εν γένει.
