Του Μάριου Ευρυβιάδη
Οι μαύρες επέτειοι του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής του 1974, συμπίπτουν με την προεδρική προεκλογική περίοδο. Ταυτόχρονα σε όλο το ευρύτερο γεωπολιτικό χώρο της Κύπρου, από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τον Περσικό Κόλπο, η ανασφάλεια κυριαρχεί. Δεν υπάρχει κράτος που να μην βρίσκεται σε εγρήγορση στρατιωτικά και διπλωματικά. Στο άμεσο θαλάσσιο χώρο της Κύπρου διεξάγονται ναυτικές ασκήσεις, κάποιες νόμιμα και στα πλαίσια των διεθνών συνθηκών και άλλες παράνομα και αυθαίρετα οι στόλοι των παραδοσιακά Μεγάλων Δυνάμεων πηγαινοέρχονται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στις παρανομίες και τις αυθαιρεσίες η Τουρκία των ισλαμιστών και των πασάδων κατέχει τα πρωτεία. Πέραν της στρατιωτικής κατοχής, οι αυθαιρεσίες και οι παρανομίες της Άγκυρας έναντι της Κύπρου είναι γνωστές και γίνονται σε καθημερινή βάση. Πλέον η Κύπρος όμως δεν είναι μόνη της. Στα θύματα της άμεσης τουρκικής βουλιμίας έχουν προστεθεί η Συρία, το Ισραήλ, το Ιράκ. Όσο και να προσπαθούν οι πατρώνες και απολογητές του σύγχρονου τουρκικού ιμπεριαλισμού, οι Αμερικανοί και κυρίως οι Εγγλέζοι, να εκλογικεύσουν τον μιλιταρισμό της Άγκυρας, τα πράγματα μιλούν από μόνα τους.
Η Τουρκία είναι ένα κράτος παρίας (pariah state). Είναι ένα κράτος ταραξίας (rogue state). Είναι ένας παραγωγός απειλών (threat producer). Είναι ένας παραγωγός ανασφάλειας (insecurity producer). Είναι ένα κράτος που παράγει ναρκο-τρομοκρατία (narco-terrorism producer).
Είναι όλα τα παραπάνω η Τουρκία; Ναι, είναι. Και όλα τα παραπάνω μπορούν εύκολα να τεκμηριωθούν με μια σχετική έρευνα από ανοικτές πηγές. Το ότι αυτό δεν γίνεται με επαγγελματικό και επιστημονικό τρόπο από τις υπηρεσίες του κυπριακού κράτους υπό τη μορφή σύντομων Ενημερωτικών Σημειωμάτων (Position Papers) πχ, Turkey: A Threat Producer κλπ, που να διανέμεται διεθνώς, προκαλεί ερωτήματα. Να δώσω ένα παράδειγμα ως προς την περίπτωση της τουρκο-ναρκο-τρομοκρατίας; Διαβάσαμε πρόσφατα στο βρετανικό τύπο ότι υπάρχει έλλειψη ηρωίνης στην Αγγλία. Γιατί; Διότι εξαρθρώθηκε διεθνές δίκτυο διανομής ηρωίνης στην Αγγλία που είχε ως κέντρο διακίνησης την Τουρκία. Είχε Τούρκους διακινητές και διαμεσολαβητές με πηγές την ίδια την Τουρκία, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Και όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις μέρος των κερδών κατέληγε σε Τούρκους αξιωματούχους αλλά και για τη χρηματοδότηση εξτρεμιστικών ισλαμικών δικτύων στην Ευρώπη. Σε μια εποχή που η διεθνής τρομοκρατία αποτελεί κυρίαρχο ζήτημα αναφοράς, οι Τούρκοι ναρκο-τρομοκράτες και η Άγκυρα λειτουργούν με το αζημίωτο.
Όλα αυτά τα γνωρίζουν οι δυτικές υπηρεσίες, κυρίως οι αμερικανική Drug Enforcement Agency (DEA) που διαθέτει πράκτορες σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, στην περίπτωση της Τουρκίας παίζεται το «παιχνίδι των μπάσταρδων». Εμπίπτουν οι Τούρκοι στην αμερικανική κατηγορία των «δικών μας μπάσταρδων». Η φράση αυτή αποδίδεται στον αθυρόστομο Αμερικανό Πρόεδρο Τρούμαν. Όταν μεταπολεμικά καλόπιστοι Αμερικανοί επέκριναν τα «δύο μέτρα και δυο σταθμά» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής –την υποστήριξη των λογής, λογής δικτατόρων, μιλιταριστών και χουντικών στην Λατινική Αμερική και αλλού, ο Τρούμαν απαντούσε στερεότυπα. «Είναι και αυτοί μπάσταρδοι, αλλά είναι δικοί μας μπάσταρδοι».
Οι Τούρκοι λοιπόν είναι «δικοί τους μπάσταρδοι» – των Δυτικών. Και γι’ αυτό στα δυτικά κέντρα εξουσίας, με πρωταγωνιστές πάντα την Ουάσινγκτον και το Λονδίνο, όλες οι τουρκικές παρανομίες και αυθαιρεσίες αγνοούνται αλλά κυρίως, εκλογικεύονται. Κάπως έτσι καταλήξαμε και στο “Turkish model” – το περιβόητο «τουρκικό μοντέλο» που είναι η αποθέωση της δυτικής υποκρισίας και προπαγάνδας υπέρ της Τουρκίας, μεταπολεμικά και μεταψυχροπολεμικά. Κατά το μοντέλο αυτό, οι μη Δυτικοί , αλλά κυρίως οι μουσουλμανικοί λαοί του κόσμου, έχουν μόνο μια επιλογή πολιτικού εκσυγχρονισμού και οικονομικής ανάπτυξης. Την τουρκική. Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου το μοντέλο αυτό ήταν μόνο κεμαλικό – κοσμικό, δηλαδή με διαχωρισμό κράτους και θρησκείας. Μεταψυχροπολεμικά αυτό εξελίχθηκε σε τουρκο-ισλαμικό, δηλαδή πάντρεμα του τουρκισμού με το Ισλάμ.
Ποια σχέση έχουν όλα τα παραπάνω με τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές και το πολεμικό κλίμα στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή;
Αναδεικνύουν το ζήτημα της ασφάλειας / ανασφάλειας ως κυρίαρχο – ως το Άλφα και το Ωμέγα μιας μελλοντικής επίλυσης του κυπριακού. Και όμως, εάν ανατρέξει κανείς σε όλο το ιστορικό και τη διαδρομή των ενδοκυπριακών συνομιλιών από το 1968 μέχρι σήμερα, μάταια θα αναζητά στην ιεράρχηση των θεματικών συζήτησης το θέμα της ασφάλειας. Στην ουσία, η ασφάλεια στην Κύπρο ήταν και παραμένει «εκτός ατζέντας». Θεωρείται ως ήσσονος σημασίας, κάτι που θα διευθετηθεί αυτόματα, μέσω μια διεθνούς τύπου συνάντησης, εφόσον θα έχουν συμφωνηθεί όλες οι λεγόμενες «εσωτερικές πτυχές» του Κυπριακού.
Όλες, δυστυχώς, οι κυπριακές ηγεσίες έχουν αποδεχθεί τη θέση αυτή. Μοιρολατρικά. Αυτό σημαίνει ότι αποδέχονται τη συνέχιση των «εγγυητικών δικαιωμάτων» σε ζητήματα ασφάλειας, ξένων κρατών στην Κύπρο. Αποδέχονται ότι η Κύπρος δεν θα είναι εξ’ ορισμού αυτεξούσιο κράτος, που θα λειτουργεί με περιορισμούς που θα προέρχονται μόνο από το διεθνές και εθιμικό δίκαιο. Αποδέχονται ότι αντίθετα με όλα τα υπόλοιπα κράτη, η Κύπρος δεν θα έχει αυτόνομα κρατικά συμφέροντα που πρέπει να υπερασπίζεται. Αποδέχονται ότι η ασφάλεια του κράτους και η καθημερινή ασφάλεια των πολιτών θα εξαρτάται από τρίτους – από ξένους. Αποδέχονται ουσιαστικά ότι η Κύπρος πρέπει να λειτουργεί και να υφίσταται υπό την αίρεση της Άγκυρας.
Ανέκαθεν υποστήριζα ότι οι λεγόμενες ενδοκυπριακές συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, που στην πράξη λειτουργεί ως ανδράποδο των Αγγλο-Αμερικανών σε ένα σουρεαλιστικό και εξωπραγματικό περιβάλλον. Όλοι προσποιούνταν ότι ο τουρκικός ελέφαντας δεν ήταν παρών στις συνομιλίες. Τώρα πλέον, με το πιο πρόσφατο αδιέξοδο στις συνομιλίες, αλλά κυρίως με την καθημερινή παρουσία του τουρκικού ελέφαντα πάνω από τον εναέριο χώρο ακόμη και στις ακτές της ελεύθερης Κύπρου, το σουρεαλιστικό αυτό θέατρο πρέπει να τερματιστεί.
Οι διεκδικητές του προεδρικού θώκου στις εκλογές του Φεβρουαρίου του 2013 θα πρέπει να σταματήσουν την ομφαλοσκόπηση και τον προσποιητικό λόγο. Πρέπει να δημοσιοποιήσουν ξεκάθαρες θέσεις στο θέμα της ασφάλειας. Πρέπει να διασυνδέσουν άμεσα την εσωτερική με την εξωτερική πτυχή του Κυπριακού. Όχι ξένοι στρατοί, όχι ξένες εγγυήσεις, αυτεξούσιο κυπριακό κράτος, πρέπει να είναι ο άξονας και η φιλοσοφία του εκλογικού τους λόγου.
