Του Γιώργου Δελαστίκ, Έθνος
Επιφανειακά η υπόθεση είναι πολύ σοβαρή. Κατόπιν προσφυγής, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας, που εδρεύει στην Καρλσρούη, θα αποφανθεί αν ο μόνιμος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) που αποφάσισαν οι ηγέτες των 17 κρατών της Ευρωζώνης είναι συμβατός ή όχι με το γερμανικό Σύνταγμα.
Δεν πρόκειται για κάποια τυπικότητα. Παρόλο που η Μπούντεστακ, το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο της Γερμανίας, υπερψήφισε με μεγάλη πλειοψηφία την έγκριση αυτού του μηχανισμού, ο πρόεδρος της χώρας Γιόαχιμ Γκάουκ αρνήθηκε να επικυρώσει με την υπογραφή του την απόφαση αυτή μέχρις ότου αποφασίσουν οι δικαστές της Καρλσρούης περί της συνταγματικότητας ή όχι του ESM.
Εντελώς θεωρητικά μιλώντας, αν το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματικό τον μηχανισμό αυτόν, τότε παύει αυτομάτως να υπάρχει για τη Γερμανία και την κυβέρνησή της. Ετσι ο μόνιμος ευρωπαϊκός μηχανισμός σταθερότητας τινάζεται στον αέρα και στις χρηματαγορές της Ευρωζώνης επικρατεί χάος, αφού μηχανισμός οικονομικής στήριξης χωρίς τη συμμετοχή του Βερολίνου είναι αδιανόητος στην Ευρώπη!
Η υπόθεση δεν είναι περιθωριακή από πολιτική σκοπιά. Κάθε άλλο. Προσφυγές για το θέμα έχουν κάνει πρώτα πρώτα η πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Χέρτα Ντόιμπλερ – Γκμέλιν, η οποία ανήκει στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, επικεφαλής 23.000 πολιτών. Ο βουλευτής Πέτερ Γκαουβάιλερ του ακροδεξιού κόμματος Χριστιανοκοινωνική Ενωση (CSU) που συμμετέχει στην κυβέρνηση της Μέρκελ και κυβερνά συνεχώς τη Βαυαρία εδώ και… εξήντα (!) χρόνια. Το κόμμα Αριστερά. Ομάδα πανεπιστημιακών καθηγητών και πάει λέγοντας.
Το ερώτημα που καλείται να απαντήσει το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας είναι το αν ο ευρωπαϊκός μηχανισμός οδηγεί σε μεγάλη απώλεια του ελέγχου του προϋπολογισμού εκ μέρους του γερμανικού κοινοβουλίου, οπότε παραβιάζεται το γερμανικό Σύνταγμα.
Το θέμα έχει πολύ μεγάλη σημασία για όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Σημασία όχι μόνο οικονομική. Βαθύτατα πολιτική, καθώς άπτεται της ουσίας της δημοκρατίας. Μέχρι πότε θα επιτρέπεται στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια, τα οποία σε τέτοια ζητήματα λειτουργούν πάντα ως «σφραγίδες» επικύρωσης των κυβερνητικών αποφάσεων, να εκχωρούν ολοένα και περισσότερα τμήματα εθνικής κυριαρχίας σε ευρωπαϊκά όργανα και θεσμούς, χωρίς να ερωτώνται οι πολίτες μέσω δημοψηφισμάτων; Μέχρι πότε θα αλλάζουν οι κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια την ουσία του πολιτεύματος, καθιστώντας κενά περιεχομένου τα Συντάγματα των χωρών της Ευρωζώνης και της ΕΕ;
Η κατάφωρη παραβίαση των Συνταγμάτων των ευρωπαϊκών κρατών από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις δεν προοιωνίζεται τίποτα καλό για το μέλλον της δημοκρατίας στη Γηραιά Ηπειρο. Ο εκφυλισμός και η απαξίωση της συνταγματικής νομιμότητας κατά τις ανάγκες των κυβερνήσεων αποτελεί χαρακτηριστικό αυταρχικών καθεστώτων. Ειδικά η Ευρώπη έχει γνωρίσει πάμπολλα ολοκληρωτικά καθεστώτα στην πρόσφατη ιστορία της για να μπορεί να αγνοήσει αυτά τα ανησυχητικά σημάδια.
Επί της ουσίας το θέμα είναι πράγματι σοβαρότατο πολιτικά. Ακριβώς όμως επειδή είναι βαθύτατα πολιτικό, γι’ αυτό αποκλείεται να λυθεί… δικαστικά! Το πρόβλημα της δημοκρατίας στην Ευρωζώνη δεν πρόκειται βεβαίως να επιλυθεί από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης. «Γιατί, το δικαστήριο της Γερμανίας δεν θα σκοτώσει τον μηχανισμό διάσωσης χωρών» ήταν ο τίτλος ενός εξαιρετικά εύστοχου άρθρου της αμερικανικής εφημερίδας «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» την Τετάρτη.
Την επομένη δηλαδή της έναρξης της διαδικασίας στην Καρλσρούη, η εφημερίδα προδιέγραφε -απολύτως σωστά!- την απόφαση του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Την εξήγηση της προαποφασισμένης ετυμηγορίας την έδινε η «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» με την πρώτη κιόλας φράση του άρθρου: «Στο ανώτατο επίπεδο λήψης δικαστικών αποφάσεων, ο νόμος και η πολιτική συγχωνεύονται»! Γι’ αυτό και στο επίπεδο αυτό, οι δικαστικές αποφάσεις είναι πρακτικά αδύνατον να έρχονται σε σύγκρουση με τις πολιτικές αποφάσεις! Τελεία και παύλα.
